„Śmierć człowieka na Bałkanach” Miroslava Momčilovicia.

Polska premiera kinowa: 19 kwietnia 2013.
Tytuł oryginalny: SMRT ČOVEKA NA BALKANU



Momčilović w dowcipny sposób obnaża szereg ludzkich wad. Burzy przy tym potoczne wyobrażenie o tym jak ludzie zachowują się w obliczu tragedii. Samotny kompozytor popełnia samobójstwo przed kamerą swojego komputera. Ta scena daje początek najlepszej serbskiej czarnej komedii ostatnich kilku lat. Po strzale w mieszkaniu zmarłego pojawiają się kolejni sąsiedzi na czele z Bośniakiem Acą i Serbem Vesko. Jeszcze przed przybyciem funkcjonariuszy i pogotowia ratunkowego na miejsce przyjeżdża przedstawiciel zakładu pogrzebowego. Przez wszystkich jest potępiany za swoją interesowność. Przewrotność polega na tym, że nie jest on bardziej interesowny od reszty postaci.



Film zyskuje na oryginalności dzięki zabiegowi, jaki zastosował reżyser. Widzimy wciąż ten sam pokój, z tej samej perspektywy kamery internetowej. Potęguje to wrażenie, że widz jest uczestnikiem historii. Obserwujemy jak zmienia się zachowanie ludzi, zwłaszcza w momencie, gdy orientują się, że kamera jest cały czas włączona. Obecność kamery to prawdziwa ciekawostka. Przed jej obiektywem człowiek przechodzi przemianę – staje się lepszy, bardziej obyty i mądrzejszy niż w rzeczywistości. Pokazuje to hipokryzję osób znajdujących się w mieszkaniu. Film, mimo że nakręcony przy użyciu minimalnych środków, jest pełen ekspresji, okraszony ironicznymi dialogami i mistrzowską grą aktorską.



Film został doceniony międzynarodowo. Otrzymał pierwszą nagrodę kina niezależnego na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Karlowych Warach 2012. Znalazł się także na liście najlepszych filmów europejskich 2012.



MEDIA O FILMIE

„Momcilović posiada wyjątkowe wyczucie komizmu. Jest również pomysłowym reżyserem, który dzięki wykorzystaniu przestrzeni poza kamerą, nie pozwala widzowi odczuć ograniczeń wynikających z kręcenia w jednym kadrze. Doskonale dobrana obsada.”
Variety.com

„Śmierć człowieka na Bałkanach ukazuje najgorsze aspekty Bałkanów – od drobnych interesów do przesądów, lęk przed władzą, tendencję do hedonistycznej pobłażliwości niezależnie od sytuacji, dwulicowość, hipokryzję – ale również to, co ludzkie. Ludzie z całego świata będą mogli odnaleźć w tym filmie coś z własnego narodu.”
Cineuropa.org

„Kammerspiel w tradycyjnym tego słowa znaczeniu. Teatr absurdu, wyjątkowa farsa.”
Slantmagazine.com

„Już od pierwszych kadrów widać, że nie jest to tylko sympatyczna, stylowa komedia, ale wielce przemyślana i dobrze zrealizowana tragikomedia o dzisiejszych czasach i naszej mentalności.”
Politika.rs

Pokazywana na przeglądzie Oko na Bałkany czarna komedia Śmierć człowieka na Bałkanach to jeden z najciekawszych filmów serbskich ostatnich lat […] w zabawny sposób rozprawia się ze stereotypami przypisywanymi Serbom. Jest to także jeden z najbardziej oryginalnych filmów obyczajowych ostatnich lat, bowiem został nakręcony konsekwentnie w jednym ujęciu, bez cięcia. Mimo to ogląda się go bez znużenia, śmiejąc się przez zęby.
Filmtok.pl

O Śmierci człowieka na Bałkanach pisze się, że jest to film o stereotypach, o tym, co serbskie. Gdyby jednak zrobić go w Polsce, jedyną różnicą w zachowaniu bohaterów byłaby kultura picia wódki: u nas nie marnuje się ani kropli(na Bałkanach tradycją jest odlanie kropli wódki na ziemię przed wypiciem reszty zawartości kieliszka, ma być to trunek dla zmarłego). […] Sprawca całego zdarzenia jest kompozytorem, a film to jego ostatnie dzieło. Dla sąsiadów to osoba z elity, ktoś niedostępny i nieznany, dlatego jest idealnym katalizatorem w reakcji sublimacji absurdu, zdzierania powłok etykiety z pozornie przypadkowych świadków zdarzenia – nad wyraz przeciętnych mieszkańców betonowych wieżowców. […] Śmierć człowieka na Bałkanach to komedia, czasem błyskotliwa, czasem prostacka, wciągająca za sprawą gry aktorów i paradoksalnej dynamiki jednego ujęcia.
Popmoderna.pl